Firma przyjazna mieszkańcom i środowisku naturalnemu
Rozmowa z Beniaminem Chochulskim, prezesem zarządu Zakładu Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. w Szczecinie.
materiał z arch. ZWiK Szczecin
– Wodociągi w Szczecinie liczą sobie 150 lat. To piękne półtora wieku w dziejach
całego miasta i Firmy. Jak było na początku?
– Zbudowany z drewnianych pni sosnowych XVI wieczny wodociąg miał wąskie, lokalne znaczenie. Wodę doprowadzał jedynie do szczecińskiego Zamku Książąt Pomorskich
i pobliskiej fontanny Orła Białego. Dopiero nowoczesny wodociąg, którego budowę datuje się na rok 1863, służył mieszkańcom pobliskiej dzielnicy Pomorzany i kierował wodę dalej
w kierunku centrum miasta. Obok studni i ręcznych pomp wodociągowych tzw. „berlinek” stał się on znaczącym, a następnie głównym źródłem zaopatrzenia ludności miasta
w bezpieczną wodę do picia. Równolegle powstawały pompownie, sieci kanalizacyjne
i p-pożarowe. Rozbudowa tej infrastruktury była ważnym czynnikiem miastotwórczym. Szczecin intensywnie się rozwijał i odważnie przekroczył mury pruskiego fortu. Dzisiaj
to jedno z najbardziej rozległych miast w Polsce.
– Twórcą szczecińskich wodociągów był światowy ekspert w dziedzinie budowy infrastruktury miejskiej ?
– To James Hobrecht, który był nie tylko projektantem pierwszego w Szczecinie zakładu wodociągowego i autorem nowoczesnych planów kanalizacji, ale również pionierem nowoczesnej urbanistyki. Absolwent Berlińskiej Akademii Budownictwa, wybitny specjalista budownictwa wodnego i kolejowego, projektant i inicjator przedsięwzięć związanych
z higieną i poprawą warunków życia w dużych ośrodkach miejskich. Niekwestionowany autorytet w dziedzinie budowy nowoczesnych systemów zaopatrzenia miast w wodę
i odprowadzania ścieków. Chociaż Hobrecht przebywał w Szczecinie tylko osiem lat, to jego dokonania są nadal widoczne i wykorzystywane. Z jego doświadczeń skorzystało kilkadziesiąt miast niemieckich m.in. Berlin ,Bonn i Brema, a także Kair, Aleksandria
i Tokio, w których również projektował układy urbanistyczne, sieci wodociągowe
i kanalizacyjne. W 2004 roku Muzeum Wodociągów w Berlinie i Muzeum Narodowe
w Szczecinie we współpracy z Archiwum Narodowym oraz naszą Firmą zorganizowały tematyczną wystawę poświęconą Jamesowi Hobrechtowi. Jego dorobek jest elementem stale eksponowanym w naszym mini-muzem wodociągowym na Pomorzanach.
– Co chciałby Pan powiedzieć o wodociągach szczecińskich dzisiaj?
– To Firma szanująca swoją historię i dorobek oraz czerpiąca z tradycji i doświadczenia ludzi w niej pracujących, która od prawie 14 lat sprawnie funkcjonuje w formule spółki prawa handlowego. Efektywnie wnioskuje o europejskie funduszy pomocowe i skutecznie
je wykorzystuje. Z Funduszu Spójności UE otrzymaliśmy bezzwrotny grant w wysokości
ok. 740 mln zł, dzięki któremu w latach 2003 – 2013 z sukcesem zrealizowaliśmy drugi
co do wielkości program inwestycyjny w Polsce pn.: „Poprawa jakości wody w Szczecinie”. To ogromne proekologiczne przedsięwzięcie o całkowitej wartości ponad 1,2 mld zł rozwiązało nabrzmiałe problemy gospodarki ściekowej całego miasta. Szczecin przestał być poważnym trucicielem środowiska w tej części Europy i w czerwcu ub. został skreślony
z niechlubnej listy hot – spotów prowadzonej przez HELCOM. Dzisiaj posługujemy
się najnowocześniejszymi technologiami wodociągowo – kanalizacyjnymi i świadczymy szczecinianom usługi dostawy wody i odbioru ścieków na europejskim poziomie. Ponadto program ten stał się impulsem do dalszego, wielokierunkowego rozwoju Firmy. Na własne inwestycje wod – kan. wydajemy co roku kilkadziesiąt mln zł, a niedawno zakończyliśmy
II etap programu „Poprawa jakości wody w Szczecinie”. Aktualnie trwa uzupełnianie wniosku i składanie dokumentów w WFOŚiGW dotyczących realizacji III etapu tego projektu. Rozbudowujemy własne zaplecze techniczne i logistyczne, wprowadzamy nowoczesne technologie produkcji energii elektrycznej oraz „pozyskujemy” nowe, zewnętrzne rynki zbytu naszej wody do picia i usług kanalizacyjnych. 24 godziny na dobę pracujemy w tym mieście i dla jego mieszkańców. Eksploatujemy i konserwujemy sieci wodociągowe i kanalizacyjne o łącznej długości ponad 2200 km, usuwamy awarie, naprawiamy i legalizujemy wodomierze, wykonujemy analizy laboratoryjne…Jeszcze długo mógłbym tak wymieniać.
– Obok wielu innych inwestycji, wykonanych w programie „Poprawa jakości wody
w Szczecinie”, to oczyszczalnia ścieków Pomorzany jest największą „perełką”?
– Jest to flagowa instalacja w tym projekcie, która jednak nie mogłaby prawidłowo pracować bez równie ważnych, towarzyszących jej obiektów. W ciągu paru lat ułożyliśmy ponad 200 km nowych sieci wodociągowych i kanalizacyjnych, a 50 km starej kanalizacji poddano gruntownej modernizacji. Wybudowano cztery duże pompownie ścieków wraz z kolektorami tłocznymi i kilkadziesiąt pompowni wspomagających. Powstała nowa instalacja oparta
o technologię węgla aktywnego wraz z II stopniem ozonowania, która w ciągu doby może wyprodukować ponad 100 tys. m³ wody do picia i 2 magistrale wodociągowe –
w tym strategiczna, z punktu widzenia ciągłości dostaw wody do Szczecina – magistrala wprost z Zakładu Produkcji Wody „Miedwie”. Nie można zapominać o oczyszczalni „Zdroje” – zmodernizowanej i obsługującej prawobrzeżną część naszego miasta. Wartość majątku trwałego spółki systematyczne rośnie i aktualnie wynosi 1,36 mld zł.
A oczyszczalnia „Pomorzany”? Śmiało mogę powiedzieć, że jest to najnowocześniejsza instalacja tej wielkości w Polsce. Trzy wydajne ciągi technologiczne, przepustowość do 66 tys. m³ ścieków na dobę oraz pełna gospodarka osadowa, w tym spalanie i zagospodarowanie popiołów oraz odzysk biogazów i maksymalne ich wykorzystanie do produkcji energii. Aktualnie pod kątem zapotrzebowania na energię cieplną oczyszczalnia jest samowystarczalna, a na miejscu w gazogeneratorach produkujemy 60% niezbędnej energii elektrycznej. Podobne proporcje uzyskujemy również w oczyszczalni ścieków „Zdroje”. Takie rozwiązania techniczne wprost przekładają się na mniejsze koszty eksploatacji tych bardzo energochłonnych obiektów. To jeszcze nie wszystko. W planach mamy budowę farmy fotowoltaicznej, z której pochodzić będzie kolejna porcja tańszej i ekologicznej tzw. „zielonej” energii. W ten sposób silnie wpisujemy się w idee Firmy przyjaznej mieszkańcom
i środowisku naturalnemu.
– Trwają przygotowania do uroczystych obchodów jubileuszu. Czy ogólnopolska pielgrzymka pracowników komunalnych będzie takim ukoronowaniem obchodów 150 – lecia szczecińskich wodociągów?
– Jedną z głównych uroczystości będzie wewnątrzzakładowy Dzień Pracownika Komunalnego, w którym uhonorujemy zasłużonych pracowników naszej firmy. Będą odznaczenia państwowe i branżowe, kwiaty i nagrody. To nasza oficjalna „impreza”. Natomiast pielgrzymka będzie takim mocnym, jubileuszowym akcentem. W 1999 roku mieliśmy już zaszczyt być gospodarzem IX Ogólnopolskiej Pielgrzymki Pracowników Wodociągów, Kanalizacji, Gospodarki Komunalnej i Ochrony Środowiska na Jasną Górę. Mamy w pamięci niezwykłą atmosferę tamtego naszego spotkania, dlatego z przyjemnością podjęliśmy się roli organizatora tegorocznych uroczystości, które nieprzypadkowo zbiegają się z jubileuszem 150 – lecia szczecińskich wodociągów. Nasze kontakty i tradycja wspólnego pielgrzymowania sprzyjają integracji naszego środowiska zawodowego i na długo pozostają w naszej pamięci. Dlatego serdecznie zapraszam Państwa ,Wasze rodziny oraz wszystkich Waszych bliskich do wzięcia udziału w uroczystościach pielgrzymkowych, odbywających się pod hasłem „Być solą ziemi” .Spotkajmy się w zielonym Szczecinie już w czerwcu,
na jubileuszowej konferencji, zwiedzaniu Szczecina i w rejsie po Odrze. Sierpień upłynie nam na świętowaniu Finału Regat Wielkich Żaglowców, a jesienią znów wszyscy uczestniczyć będziemy w uroczystościach pielgrzymkowych na Jasną Górę.
– Jakie życzenia możemy złożyć jubilatowi?
– Chcemy utrzymać stabilną pozycję finansową, która umożliwia nam planowe spłaty wielomilionowych rat kredytowych. Pragniemy obiektywnej oceny naszej codziennej pracy dla dobra naszych klientów i całego miasta. Oczekujemy zrozumienia, a nade wszystko codziennej ludzkiej życzliwości dla naszych działań, projektów i zamierzeń. Zrobimy wszystko, aby nie zawieść społecznego zaufania.
- Seminarium 2013 – Szczecin 12-14 czerwca
- XV Ogólnopolska Pielgrzymka Pracowników Wodociągów, Kanalizacji, Gospodarki Komunalnej i Ochrony Środowiska do Św. Józefa w Kaliszu i MB Bolesnej Królowej Polski w Licheniu