Wykorzystanie małża dreissena polymorpha w usuwaniu trudno sedymentującej zawiesiny w zbiornikach wodnych i oczyszczalniach ścieków.
Racicznica zmienna (Dreissena polymorpha) jest małżem o unikalnej ekofizjologii, mogącym w znacznym stopniu wpływać na funkcjonowanie ekosystemów wodnych, w których występuje. W naturalnych warunkach, przy dostępności twardego podłoża, może występować w zagęszczeniu powyżej 2000 osobników m-2. Na sztucznych podłożach zagęszczenie może osiągać wartości powyżej 10000 osobników m-2.
Jedną z wyjątkowych cech jest znaczne tempo filtrowania wody i usuwania z niej zawiesiny, bakterii i zaadsorbowanego na cząstkach zawiesiny fosforu. W jeziorach i rzekach jeden małż o długości 20 mm i suchej masie 0,65 g może przefiltrować około 100 ml wody h-1 (przy optymalnym przepływie wody nawet 180 ml h-1). Na sztucznych podłożach, w kanałach eksperymentalnych, lub oczyszczalniach ścieków, przy dużym przepływie tempo filtrowania może wzrosnąć do 574 g-1 h-1.
Wyniki coraz liczniejszych badań wykazują, że racicznica może być wykorzystywana w oczyszczalniach ścieków do usuwania bakterii, fosforu i metali ciężkich. Może usunąć w ciągu 40 minut niemal 100% bakterii Escherichia coli z wody zawierającej 6 x 108 komórek E. coli, 17% fosforu z rozcieńczonych ścieków surowych i metale ciężkie zwłaszcza Fe i Cr.
Badania prowadzone w laboratorium, w jeziorach Łasińskim, Zdworskim i w Zbiorniku Włocławskim wykazały, że D. polymorpha może efektywnie usuwać z wody drobno-cząsteczkową zawiesinę, nie sedymentującą nawet w ciągu 6 dni. Osady z jeziora Łasińskiego poddane resuspensji pozostawiają po 24 h zawiesinę o stężeniu 31,9 mg s.m-1, a po kolejnych 4 dobach 25,6 mg s. m. 1-1. Cztery osobniki D. polymorpha o długości 25 mm zmniejszają w ciągu 4 dób stężenie zawiesiny z 32,0 mg do 5,3 mg s. m. 1-1.
Odbudowanie populacji tego małża w zbiornikach wodnych, np. introdukcja na sztucznych podłożach, może mieć ogromne znaczenie dla poprawienia przezroczystości wody, zwłaszcza w płytkich zbiornikach, w których częstym zjawiskiem jest resuspensja osadówdennych, a po jej ustaniu w wodzie utrzymuje się drobna zawiesina ograniczająca widzialność krążka Secchiego do 60 – 80 cm.
Prof. UMK dr hab. Ryszard Wiśniewski