Historia rudzkich wodociągów – organizatora tegorocznej pielgrzymki na Jasną Górę
Historia rudzkich wodociągów jest nierozerwalnie związana z historią rozwoju miasta, a zwłaszcza z etapem łączenia obecnych dzielnic w jednolity organ administracyjny oraz etapem nasilonego – czy wręcz żywiołowego – rozwoju miasta we wszystkich jego dziedzinach zapoczątkowanego rozwojem przemysłu. Do roku 1950 na terenie dzisiejszej Rudy Śląskiej istniało wiele miejscowości, każda z własną wielowiekową przeszłością. Jej dzielnice ukształtowały się na przestrzeni ostatnich kilkuset lat. Najstarszą ze wszystkich dzielnic miasta jest Ruda. Po raz pierwszy o osadzie pod tą nazwą wspomina Rejestr Ujazdowski, sporządzony w latach 1295-1305. Następnymi osadami w kolejności chronologicznej ich występowania w dokumentach były: Orzegów (wzmiankowany w roku 1313), Kochłowice, o których pierwsze wzmianki pochodzą z roku 1360, oraz Bielszowice (pierwszy raz występujące w 1472r.). Obok osad rolniczych powstawały również osiedla przy kuźnicach, czyli zakładach hutniczych; takie jak Halemba, Stara Kuźnia z Kłodnicą. Dalsze osady powstały już w czasach nowożytnych, a mianowicie Nowa Wieś (wzmiankowana w 1603r.) oraz Bykowina (wymieniona w 1629r.).
Nowy etap w historii osiedli tworzących dzisiejszą Rudę Śląską rozpoczął się w związku z rozwojem górnictwa węgla kamiennego, hutnictwa żelaza i cynku. Osiedlem powstałym przy hucie żelaza (uruchomionej w 1805r.) był Wirek, który połączony z gminą Nowa Wieś w jedną gminę, otrzymał w 1949r. prawa miejskie. Przemysłowy rodowód posiada też Chebzie, powstałe przy hucie cynku. Kolejną osadą, będącą obecnie jedną z dzielnic Rudy Śląskiej, jest Nowy Bytom, którego teren należał kiedyś do miasta Bytomia. Dopiero w 1922r. powołano samodzielną gminę Nowy Bytom.
W 1951r. nastąpiła konsolidacja poszczególnych miejscowości. Utworzono dwa miasta: Rudę (włączając do niej Orzegów i Godulę) oraz Nowy Bytom, do którego przyłączono Wirek, Chebzie, Bielszowice, Halembę, Kłodnicę, Kochłowice i Bykowinę; w późniejszym czasie dołączono jeszcze Starą Kuźnię.
Początki „rudzkich wodociągów” – bo tak przyjęło się popularnie mówić na firmy świadczące usługi komunalne z zakresu zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków, miały miejsce w latach 1953 – 1954 poprzez utworzenie Miejskich Przedsiębiorstw Gospodarki Komunalnej w Nowym Bytomiu i Rudzie, których przedmiotem działania było prowadzenie zakładów m.in. wodociągów i kanalizacji.
Ostatecznie w 1959r. Nowy Bytom połączono z Rudą w jeden organizm miejski zwany Rudą Śląską. W tym kształcie miasto funkcjonuje do dziś. Ruda Śląska jest więc miastem nietypowym, powstałym w wyniku złączenia w jedną administracyjną całość szeregu ongiś samodzielnych miejscowości, nazywanych obecnie umownie dzielnicami miasta. W związku z ostatecznym podziałem administracyjnym, a co za tym idzie utworzeniem jednego miasta pod nazwą Ruda Śląska, w roku 1959 powołane zostało Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Rudzie Śląskiej.
Sytuacja w zaopatrzeniu w wodę połączonego miasta była szczególnie trudna z uwagi na fakt, że każda z dzielnic miasta miała swój odrębny system zasilania. Dzielnice różniły się również pod kątem rozwoju oraz osiągniętego postępu technicznego. Jako przykład występujących różnic można chociażby zwrócić uwagę na fakt, iż już w XIX wieku na terenach obecnego Nowego Bytomia istniała sieć wodociągowa, natomiast w drugiej połowie XX wieku brak jej było w południowych dzielnicach obecnej Rudy Śląskiej.
W roku 1975 MPWiK przejęte zostało przez wojewodę katowickiego i włączone do Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji, stanowiąc wydzielony zakład – Zakład Nr 2. W roku 1991, w wyniku przekazania Gminie Ruda Śląska WPWiK Zakład Nr 2, powstało Rejonowe Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Ruda Śląska. Decyzją Zarządu Miasta Ruda Śląska, Uchwała Nr 84/93 z dnia 28 czerwca 1993r., przekształcono RPWiK w Rudzie Śląskiej w jednoosobową Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością Miasta Ruda Śląska pod nazwą: Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Rudzie Śląskiej, która świadczy na terenie miasta Ruda Śląska usługi w zakresie dostarczania wody, odprowadzania oraz oczyszczania ścieków.
Rudzka sieć wodociągowa
Najstarsze ujęcie wody i zasilanie z rurociągów posiadała Ruda Śląska 1 – Ruda. Już w 1872 r. ujęcie to istniało w rejonie byłej ulicy Cmentarnej, a tworzyły go dwie studnie i przepompownia wody. Zaopatrzenie w wodę z ujęcia kopalnianego Kopalni Wanda-Lech, tak zwanego Szybu „Aschenborn” posiadał Wirek (rok 1893). Następnie do tego ujęcia podłączone zostały Bykowina w 1895 r., Kochłowice 1896 r. oraz Nowa Wieś w roku 1902. Do roku 1945 dzielnice miasta posiadały łączną długość ok. 104 km sieci wodociągowej. Do końca lat dwudziestych zamiast podłączeń domowych, budowano w chodnikach zdroje uliczne w odległości do 100 m, z których mieszkańcy danych ulic zaopatrywali się w wodę.
Rozbudowa sieci wodociągowej nabrała dynamicznego rozwoju po 1946 r., a najintensywniejszy jej okres przypadł na lata sześćdziesiąte. Obecnie całkowita długość sieci wodociągowej Rudy Śląskiej wynosi 448,5 km. Ze względu na zróżnicowany układ wysokościowy terenu miasta na sieci wodociągowej zabudowanych jest 6 nowoczesnych, bezobsługowych przepompowni wody oraz 20 działających automatycznie reduktorów ciśnienia, będących w administracji i eksploatacji PWiK.
Rudzka sieć kanalizacyjna
Najdalsze zapiski mówiące o istnieniu kanalizacji w naszym mieście sięgają roku 1893. System kanalizacyjny miasta w większości był ogólnospławny. Do roku 1944 ogólna długość sieci kanalizacyjnej wynosiła 104,9 km. Natomiast na koniec roku 1968 ogólna długość sieci kanalizacyjnej wynosiła już 167 km. Obecnie całkowita długość sieci kanalizacyjnej na terenie Rudy Śląskiej wynosi 330,8 km.
Działania PWiK Sp. z o.o. w Rudzie Śląskiej, w zakresie sieci kanalizacyjnej, koncentrują się na remontach, przebudowie oraz uzbrajaniu terenów pod budownictwo mieszkaniowe. Z uwagi na prowadzoną na terenie miasta eksploatację górniczą, wynikiem której są zmiany ukształtowania terenu, do budowy sieci kanalizacyjnej stosuje się rury wykonane z tworzywa PCV, zdolne przyjąć większość odkształceń.
PWiK Sp. z o.o. w Rudzie Śląskiej eksploatuje trzy oczyszczalnie ścieków: „Halemba-Centrum”, „Barbara” i „Orzegów”, które dbają o cały teren Miasta Ruda Śląska. Każda z nich obsługuje ok. 40 tys. mieszkańców, oczyszczając ok. 8,3 mln m³ ścieków rocznie. Oczyszczalnie ścieków w Rudzie Śląskiej, do których dopływają ścieki siecią kanalizacyjną, wykorzystują procesy podobne do procesów samooczyszczania zachodzących w wodach naturalnych.
Osadnik radialny Oczyszczalni Orzegów 
Oczyszczalnia Centrum
Duszpasterstwo zawodowe
Spółka od wielu lat dokłada wszelkich starań, aby uczestniczyć w życiu Wspólnoty Duszpasterstwa Zawodowego. Jesteśmy gospodarzami spotkań kolędowych z udziałem animatorów, Zarządów przedsiębiorstw wodociągowych oraz – niejednokrotnie – Arcybiskupa Wiktora Skworca. Nasi animatorzy biorą udział w spotkaniach formacyjnych (Wielkopostne Dni Skupienia, Spotkania adwentowe, Konferencje, Seminaria itp.), a pracownicy naszego przedsiębiorstwa corocznie pielgrzymują do Sanktuarium Maryjnego na Jasnej Górze. Wszelkie spotkania i uroczystości organizowane są w Spółce przy udziale naszego Duszpasterza Krajowego ks. Grzegorza Krząkały.
Historycznym momentem dla Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. w Rudzie Śląskiej było poświęcenie w dniu 14.10.2018 r. nowego sztandaru. Uroczystość miała miejsce w trakcie XXVIII Ogólnopolskiej Pielgrzymki Pracowników Wodociągów, Kanalizacji i Ochrony Środowiska na Jasną Górę. Rodzicami chrzestnymi sztandaru zostali – Pani Prezydent Miasta Ruda Śląska Grażyna Dziedzic oraz Prezes Zarządu Rudzkich Wodociągów – Pan Grzegorz Rybka. Fundatorami drzewca były związki zawodowe – Związek Zawodowy Pracowników Wodociągów i Kanalizacji oraz Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność”.